CHIẾN LƯỢC CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG DOANH NGHIỆP

THỰC TRẠNG CHUYỂN ĐỔI SỐ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM

Tại Việt Nam, quá trình chuyển đổi số đã bắt đầu diễn ra, nhất là trong những ngành như tài chính, giao thông, du lịch… Chính phủ và chính quyền các cấp đang nỗ lực xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số. Hơn 30 thành phố cũng đang có ý định xây dựng Smart City với các nền tảng công nghệ mới…

Tuy nhiên, các doanh nghiệp Việt Nam nói chung, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn chưa nhận thức đúng vai trò chuyển đổi số trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Cụ thể, theo VCCI, hiện doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam chiếm khoảng 97% tổng số doanh nghiệp, trình độ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo còn thấp, có 80% đến 90% máy móc sử dụng trong các doanh nghiệp Việt Nam là nhập khẩu, gần 80% là những công nghệ cũ từ thập niên 1980-1990.

Trong tháng 4, Cisco công bố báo cáo Chỉ số phát triển kỹ thuật số của doanh nghiệp vừa và nhỏ khu vực châu Á – Thái Bình Dương, khảo sát trên 1.340 doanh nghiệp tại khu vực nói chung và 50 doanh nghiệp Việt Nam nói riêng. Tại Việt Nam, các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang đối mặt với những rào cản trong quá trình chuyển đổi kỹ thuật số như thiếu kỹ năng số và nhân lực (17%), thiếu nền tảng công nghệ thông tin đủ mạnh để cho phép chuyển đổi kỹ thuật số (16,7%), thiếu tư duy kỹ thuật số hoặc các thách thức về văn hóa kỹ thuật số trong doanh nghiệp (15,7%) …

Theo báo cáo phân tích năm 2016 của Forrester, trong số những doanh nghiệp được khảo sát, chỉ có 11% thành công trong quá trình chuyển đổi số.

“Chuyển đổi số” từ lâu đã là vấn đề cấp thiết trong quá trình vận hành của các doanh nghiệp, nó đã không còn là thời kỳ mà chúng ta tự hỏi “Liệu tổ chức có nên trải qua chuyển đổi số hay không?” mà đã trở thành “Chúng ta phải thực hiện chuyển đổi số khi nào?”

Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp đã áp dụng chuyển đổi số trong toàn bộ tổ chức chứ không chỉ dừng lại ở bộ phận phụ trách công nghệ trong công ty nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh từ cả bên trong và bên ngoài. Và để thực hiện chuyển đổi số một cách toàn diện và đồng bộ thì chiến lược trong chuyển đổi số chính là nhân tố quyết định.

CHIẾN LƯỢC CHUYỂN ĐỔI SỐ

Thuật ngữ “chiến lược” bắt nguồn từ thời Hy Lạp cổ đại trong lĩnh vực quân sự. Sau đó, thuật ngữ này đã được mở rộng về phạm vi và sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội. Chiến lược được áp dụng ngày càng rộng rãi trong kinh doanh và trở thành nhân tố quyết định cho sự thành công. Hoạt động trong môi trường càng bấp bênh, phức tạp, càng khó dự đoán thì tổ chức càng cần phải quan tâm xây dựng chiến lược.

Theo Garner, chuyển đổi số (Digital Transformation) là việc ứng dụng công nghệ để thay đổi mô hình kinh doanh, tạo ra thêm nhiều cơ hội và giá trị mới, giúp doanh nghiệp đạt doanh số tốt hơn và gia tăng tốc độ tăng trưởng. Còn theo Microsoft, chuyển đổi số là việc tái cấu trúc tư duy về việc phối hợp giữa dữ liệu, quy trình và con người để nhằm tạo ra nhiều giá trị mới.

Chuyển đổi số hứa hẹn mang đến nhiều lợi ích như cắt giảm chi phí vận hành, tiếp cận tối đa các khách hàng tiềm năng trong cùng một khoảng thời gian, hỗ trợ lãnh đạo đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác hơn nhờ các hệ thống báo cáo được tổng hợp tự động theo thời gian thực. Thông qua đó, doanh nghiệp sẽ cải thiện được hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh và gia tăng tính cạnh tranh của tổ chức trên thị trường.

Trong giai đoạn Chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, các biến số khó lường xảy ra bất cứ lúc nào, thứ nhà lãnh đạo cần để tạo lập một chiến lược có khả năng hướng dẫn tổ chức đến thành công chính là Tư duy chiến lược.

Tư duy chiến lược là gì?

Tư duy chiến lược là khả năng xác định được các mục tiêu và ưu tiên quan trọng, từ đó có kế hoạch hành động đảm bảo nhất quán được với lợi ích và giá trị lâu dài của tổ chức.

Khi bạn nhìn xuống thế giới từ một chiếc trực thăng, bạn có thể thấy nhiều thứ hơn, rộng lớn hơn khi bạn ở trên mặt đất. Tư duy chiến lược cũng giống như bạn nhìn mọi thứ từ trên cao xuống. Tư duy chiến lược giúp hướng tới “bức tranh tổng thể” để thấy “rừng” thay vì chỉ thấy “cây”. Nói cách khác, tư duy chiến lược có thể được định nghĩa là: cách đặt vấn đề bao quát, logic, hợp lý, nhiều tầng nấc, sáng tạo, nhằm đạt những kết quả lớn, có tác động đáng kể, lâu dài.

Khác với tư duy trừu tượng, tư duy chiến lược hướng đến hành động với mục đích ứng dụng vào thực tiễn. Quá trình này đòi hỏi một số kỹ năng đặc thù. Theo chiến lược gia kinh tế nổi tiếng Glenn Ebersole, “tư duy chiến lược là một công cụ vô cùng hiệu quả và có giá trị”, đồng thời yêu cầu có 11 kỹ năng sau:

Kết hợp được tư duy logic với tư duy sáng tạo;
Có tầm nhìn xa
Mục tiêu rõ ràng, triển khai thành những nhiệm vụ cụ thể, được bố trí nguồn lực phù hợp
Linh hoạt, tạo khoảng lùi để xem xét lại mọi việc khi cần thiết và có thể ứng biến với thay đổi của tình hình (exit strategy)
Lắng nghe, học hỏi cái mới và vận dụng kịp thời; tiếp cận mở để tránh sót ý tưởng
Coi trọng bài học lịch sử và bề dày kinh nghiệm
Thoát khỏi lối mòn bằng các môi trường tư duy đặc biệt
Lạc quan nhưng thực tế về tính khả thi
Tập hợp đội ngũ cố vấn giỏi
Tránh phán xét; chỉ phản biện bằng lập luận
Kiên trì và kiên nhẫn

Tư duy chiến lược trong Chuyển đổi số

Trong kỷ nguyên kỹ thuật số, bất cứ lúc nào doanh nghiệp nào cũng có thể gặp rủi ro do kỹ thuật số liên tục thay đổi với tốc độ nhanh hơn và phổ rộng hơn. Để thích ứng với thời kỳ VUCA, các nhà lãnh đạo và chuyên gia kỹ thuật số cần áp dụng các nguyên tắc tư duy chiến lược để mở rộng tầm nhìn của họ, hình dung bức tranh toàn cảnh nhằm thúc đẩy chuyển đổi số theo cách có cấu trúc.

Tư duy chiến lược khuyến khích suy nghĩ về tương lai bằng cách khám phá yếu tố “WHY”:

Thay đổi chỉ là phương tiện đưa bạn đến những đích cuối cùng. Do đó, điều quan trọng là phải áp dụng tư duy chiến lược để luôn ghi nhớ điều này. Sự thay đổi trong chuyển đổi số không xảy ra (và không nên xảy ra) chỉ để phục vụ lợi ích cho một bộ phận nhỏ nên ta cần tìm ra chữ “WHY” lớn, mang tính bao trùm của sự thay đổi. Khi các nhà lãnh đạo quá tập trung nhiều vào phần “HOW” – phần hành động của những thay đổi mà không làm rõ “WHY”, họ sẽ đánh mất mục đích của những thay đổi. Các nhà lãnh đạo kỹ thuật số khi được trang bị tư duy chiến lược sẽ có thể truyền cảm hứng bằng cách khám phá yếu tố “WHY”, xây dựng một lộ trình thay đổi toàn diện và theo dõi mọi thứ để đảm bảo rằng mọi quy trình, mọi chi phí thời gian, tiền bạc, năng lượng và mọi sự phân công nguồn lực đều phải trực tiếp liên quan đến yếu tố “WHY”.

Tư duy chiến lược liên quan đến việc khám phá những ý tưởng mới lạ hoặc viết lại các quy tắc

Chuyển đổi kỹ thuật số là sự thay đổi quy mô lớn cần điều chỉnh cấu trúc, quy trình hoặc văn hóa kinh doanh cơ bản. Vì vậy, về cơ bản, đó là trò chơi kinh doanh chiến lược và sự tham gia của lãnh đạo là điều bắt buộc. Các nhà lãnh đạo chuyển đổi phải đặt ra các nguyên tắc công bằng, hoặc nếu cần, viết lại các quy tắc để hướng dẫn các thay đổi, khám phá và nắm lấy những ý tưởng mới và đạt được sự cân bằng phù hợp giữa cách làm mới và cách làm cũ. Trong thực tiễn, quản trị sự thay đổi không dễ dàng trong việc xây dựng một bộ nguyên tắc có thể áp dụng được một cách tổng thể. Nội dung của chúng có thể chứa những xung đột tự nhiên, và nếu không có phương pháp sắp xếp thứ tự ưu tiên và thực hiện chúng một cách nhất quán, chúng sẽ trở nên gây tranh cãi. Do đó, điều quan trọng là phải tìm ra một cách mới và thực tế trong việc áp dụng các nguyên tắc đã xác định rõ để giải quyết các vấn đề một cách nhất quán, nếu không, việc thay đổi sẽ rất lãng phí.

Tư duy chiến lược thiên về việc đưa ra quyết định trực tiếp nhằm đạt được những kết quả nhất định như một hoạt động có mục đích

Thay đổi hoặc đổi mới đòi hỏi việc xác định một mục tiêu để bắt đầu và giải quyết các vấn đề trọng tâm. Các nhà lãnh đạo kỹ thuật số nên tập trung vào bức tranh toàn cảnh của doanh nghiệp, tận dụng, ưu tiên và đảm bảo rằng việc chuyển đổi kinh doanh đang đi đúng hướng để đạt được các mục tiêu đã xác định rõ. Trên thực tế, có rất nhiều rào cản hoặc cạm bẫy tiềm ẩn trên con đường dẫn đến việc thay đổi thất bại, chẳng hạn như thiếu định hướng, sợ thay đổi, quán tính văn hóa, rối loạn hệ thống chức năng, sai lệch quy trình, cạnh tranh không lành mạnh, phán đoán kém, hệ thống phân cấp quá cứng nhắc hoặc sự ngờ vực, thiếu tự tin. Vì vậy, các nhà lãnh đạo cần áp dụng tư duy chiến lược để luôn ghi nhớ, đảm bảo họ đặt ra các mục tiêu rõ ràng, đồng thời thúc đẩy mọi người phát triển và làm rõ những gì cần phải làm, vượt qua mọi trở ngại và tập trung vào giải quyết các vấn đề và đạt được kết quả có thể đo lường được.

Việc chuyển đổi số rất tốn kém và đó là một hành trình dài đầy sự không chắc chắn và phức tạp. Nhưng nó là xứng đáng vì tác động lớn đến sự thịnh vượng lâu dài của doanh nghiệp. Nhà lãnh đạo của tổ chức cần áp dụng tư duy chiến lược và các quy trình tư duy kỹ thuật số khác nhau để hiểu các vấn đề một cách tổng thể, thực hiện cách tiếp cận khôn ngoan để quản lý các thay đổi, tiếp tục đánh giá, tinh chỉnh và thích ứng.

MÔ HÌNH KINH DOANH TRONG CHUYỂN ĐỔI SỐ

Chuyển đổi kỹ thuật số là một yếu tố thúc đẩy các mô hình kinh doanh mới. Nó mở ra những cách thức mới để phát triển sản phẩm, tìm kiếm khách hàng, tạo ra và mang lại giá trị cũng như thu lợi nhuận. Tất cả những điều này có thể được kết hợp để chuyển đổi bất kỳ công ty nào về mặt kỹ thuật số.

Sơ đồ sau sẽ cho thấy các đặc điểm cơ bản của mô hình kinh doanh trong Chuyển đổi số:

Dưới đây là một số ví dụ về các mô hình kinh doanh trong thời kỳ chuyển đổi số:

Digital Platforms: Các nền tảng kỹ thuật số

Các nền tảng kỹ thuật số như Uber chạy trên cơ sở hạ tầng quy mô lớn với phạm vi tiếp cận toàn cầu. Hơn nữa, họ khai thác sức mạnh của thiết bị di động và ứng dụng để kết nối khách hàng với tài xế.

Open Digital Models: Mở mô hình kỹ thuật số

Một mô hình kinh doanh mã nguồn mở rất quen thuộc với chúng ta là WordPress. WordPress có sẵn và miễn phí. Bất cứ ai cũng có thể cài đặt miễn là họ sử dụng nó trên dịch vụ lưu trữ, ví dụ: Bluehost. Tuy nhiên, đối với những người có yêu cầu cao hơn, WordPress sẽ cung cấp giải pháp cao cấp được lưu trữ sẵn trên WordPress.com dựa trên đăng ký và có các tính năng cao cấp khác.

E-Commerce: Thương mại điện tử

Các cửa hàng thương mại điện tử như Amazon đã thay đổi cách chúng ta mua sắm. Hơn nữa, Amazon sử dụng quá trình AI và quá trình “machine learning” để tạo ra các đề xuất được cá nhân hóa cho người dùng. Nếu không có công nghệ kỹ thuật số, toàn bộ chuỗi cung ứng của Amazon sẽ tan rã.

Software As A Service: Dịch vụ phần mềm

Các công ty dịch vụ phần mềm (SaaS) thường sử dụng các mô hình đăng ký. Một ví dụ điển hình là Salesforce.com. Mô hình kinh doanh kỹ thuật số này làm giảm các rào cản ban đầu và cũng ít yêu cầu cam kết lâu dài hơn. Để cải thiện dòng tiền và giữ chân khách hàng, nhiều công ty đưa ra mức chiết khấu khi mua hàng năm, ví dụ: nhận hai tháng miễn phí nếu trả mười hai tháng.

On-Demand Model: Mô hình theo yêu cầu

Mô hình kinh doanh theo yêu cầu được xác định bằng cách đáp ứng nhu cầu của khách hàng thông qua việc cung cấp hàng hóa và dịch vụ ngay lập tức.

Một ví dụ tuyệt vời chính là Netflix. Công ty này đã sống sót sau sự biến đổi lớn mà Internet mở ra đối với ngành giải trí, điều này đã kết liễu các công ty hùng mạnh như Blockbusters, và đe dọa nhiều công ty khác. Dựa trên dữ liệu được thu thập bởi thuật toán đề xuất của họ, họ đã tạo ra một dịch vụ phát trực tuyến thông qua Amazon Web Services, mang đến cho khách hàng sự lựa chọn để tùy chỉnh trải nghiệm của họ. Đa dạng tùy chỉnh và phản hồi ngay lập tức đối với yêu cầu của khách hàng là điều khiến Netflix vượt trội hơn hẳn so với cách xem phim qua TV hay đầu đĩa truyền thống.

VAI TRÒ CỦA CHIẾN LƯỢC TRONG CHUYỂN ĐỔI SỐ

Một báo cáo nghiên cứu được thực hiện bởi MIT Sloan Management Review và Deloitte University Press vào năm 2015 đã khẳng định thứ thúc đẩy Chuyển đổi số là chiến lược chứ không phải công nghệ (Strategy, not Technology, Drives Digital Transformation). Theo báo cáo này, các công ty trưởng thành về mặt kỹ thuật số có chiến lược kỹ thuật số rõ ràng hơn gấp 5 lần so với các công ty đang trong giai đoạn đầu. Các tổ chức trưởng thành về mặt kỹ thuật số cũng có nhiều khả năng có nền văn hóa hợp tác khuyến khích việc chấp nhận rủi ro. Một trong những trở ngại cho việc trưởng thành về chuyển đổi số là thiếu chiến lược. Theo hơn 50% số người được hỏi từ các tổ chức giai đoạn đầu, thiếu chiến lược kỹ thuật số là rào cản lớn nhất đối với sự trưởng thành về kỹ thuật số. Khi các công ty đi lên đường cong trưởng thành, các ưu tiên cạnh tranh và mối quan tâm về bảo mật kỹ thuật số lại trở thành những trở ngại chính.

Chiến lược Chuyển đối số thúc đẩy sự phát triển của Công nghệ. Chỉ 15% số người được hỏi từ các công ty ở giai đoạn đầu (các công ty khởi nghiệp non trẻ) nói rằng tổ chức của họ có chiến lược kỹ thuật số rõ ràng. Trong số ở những tổ chức trưởng thành hơn về mặt kỹ thuật số, con số này tăng vọt lên 81%. Khi có chiến lược rõ ràng, việc giao tiếp để truyền tải chiến lược đó tới nhân viên cũng là một điều vô cùng quan trọng. Và các công ty trưởng thành về chuyển đổi số cũng thể hiện sự vượt trội trong khía cạnh này. Khảo sát các nhân viên đến từ các công ty thực hiện chuyển đổi số ở giai đoạn đầu, chỉ 63% đồng ý hoặc hoàn toàn đồng ý rằng họ biết công ty của họ đang làm gì trong lĩnh vực kỹ thuật số, trong khi đó con số này các tổ chức trưởng thành là 90%.

Sức mạnh cuối cùng của chiến lược kỹ thuật số nằm ở phạm vi và mục tiêu của nó. Trong bài báo trên Tạp chí Kinh doanh Harvard năm 2003 với tựa đề “IT Doesn’t Matter” (Công nghệ thông tin không phải là tất cả), Nicholas Carr đã lập luận rằng trừ khi một công nghệ là độc quyền của một công ty, nếu không nó sẽ chẳng mang lại tính cạnh tranh gì cả. Như trường hợp vận tải điện và đường sắt, nhiều công nghệ là có sẵn cho tất cả mọi người thì chúng không thể mang lại lợi thế mà mọi người mong đợi. Theo Carr, cái bẫy cần tránh là coi công nghệ như một cứu cánh. Thay vào đó, công nghệ nên là một phương tiện để đạt được những mục tiêu có hiệu quả về mặt chiến lược.

5 QUY TẮC XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC CHUYỂN ĐỔI SỐ

Đánh giá tác động của chiến lược chuyển đổi số

Chiến lược kỹ thuật số tốt bắt đầu bằng sự hiểu biết phong phú về môi trường cạnh tranh và khả năng thay đổi của nó. Bởi vì các công nghệ mới có thể định hình lại hoàn toàn nền kinh tế kinh doanh, điều cần thiết là phải suy nghĩ thấu đáo về các tác động đối với tổ chức của chính bạn và hệ sinh thái rộng lớn hơn của khách hàng, nhà cung cấp và đối tác. Kỹ thuật số có thể kích hoạt những dịch vụ mới nào? Nó có thể trao quyền cho những đối thủ mới nào?

Tác động và cơ hội của kỹ thuật số sẽ thay đổi theo ngành và theo chức năng. Các quy trình kinh doanh cốt lõi có thể được tái tạo; ví dụ, chuỗi cung ứng đang được cấu hình lại nhờ Công nghiệp 4.0, giúp cho việc vận hành các cơ sở nhỏ hơn, linh hoạt hơn gần khách hàng hơn, có thể nhanh chóng cung cấp các sản phẩm mới phù hợp với nhu cầu địa phương. Các nền tảng kỹ thuật số và hệ sinh thái liên quan của chúng có thể cung cấp quyền truy cập vào các thị trường toàn cầu không biên giới. Và các dịch vụ kỹ thuật số, thường là theo hướng dữ liệu, có thể tăng cường sự khác biệt và thu hút khách hàng một cách triệt để.

Điều quan trọng là bạn phải mở rộng tâm trí để đón nhận đầy đủ các khả năng chiến lược và rủi ro mà kỹ thuật số mang lại. Các công nghệ thiết yếu và ý nghĩa chi phí của chúng là gì? Những khả năng mới nào có thể được yêu cầu? Bạn có thể chiếm giữ những vị trí mới và thuận lợi nào trong tương lai?

Một ví dụ điển hình là Domino’s Pizza. Kỹ thuật số không thể thay thế bánh pizza, nhưng công ty nhận ra rằng kỹ thuật số có thể củng cố lợi thế về tốc độ và sự tiện lợi. Ứng dụng di động hướng đến người tiêu dùng của Domino’s Pizza đã sắp xếp hợp lý các bước để đặt hàng và nhận một chiếc bánh pizza sao cho thật thuận tiện (và thu thập phản hồi của khách hàng).

Đặt ra tham vọng cao

Các tổ chức thành công trong lĩnh vực chuyển đổi số thường bắt đầu bằng cách nghĩ lớn. Các chiến lược kỹ thuật số tốt nhất luôn mong muốn tạo ra giá trị. Điều này đặc biệt đúng bởi vì trong rất nhiều lĩnh vực kỹ thuật số, hiệu ứng mạng tạo ra các tình huống thắng thua, trong đó người dẫn đầu và người theo dõi nhanh và thông minh có lợi thế hơn.

Các chiến lược kỹ thuật số thường thất bại vì có quá ít tham vọng hơn là quá nhiều. Kodak đã phát minh ra nhiếp ảnh kỹ thuật số và Blockbuster đã phát triển một nền tảng phim trực tuyến trước khi Netflix làm. Nhưng những tổ chức dẫn đầu thị trường, thành công trong lịch sử này đã bỏ đói những cơ hội được cấp vốn và tập trung vào tổ chức bởi vì họ ưu tiên các doanh nghiệp kế thừa của mình.

Công ty cà phê Starbucks đã áp dụng kỹ thuật số để bù đắp cho doanh số bán hàng cùng cửa hàng bị tụt hậu. Họ đã tìm ra những cách mới để khách hàng đặt hàng và thanh toán sản phẩm của họ bằng cách phát triển ứng dụng thanh toán di động và triển khai các chương trình khách hàng thân thiết kỹ thuật số. Kết quả là doanh số bán hàng qua điện thoại di động tăng nhanh gấp đôi so với doanh số bán hàng tại cửa hàng.

Đặt cược lớn

Bắt đầu từ đâu, và theo thứ tự nào? Nói chung, việc tập trung vào hai hoặc ba trường hợp sử dụng có giá trị nhất mang lại sự rõ ràng hơn và mang lại kết quả tốt nhất.

Trước tiên, hãy lấy khách hàng làm trung tâm, tập trung vào cả lợi thế cạnh tranh và tạo giá trị. Hãy tự hỏi: Trong số tất cả các khó khăn của khách hàng và các vấn đề mà kỹ thuật số có thể giải quyết, những điểm nào có tiềm năng giá trị lớn nhất?

Điển hình, trong lĩnh vực kinh doanh nông nghiệp của mình, John Deere đã bắt đầu với các công việc mà nông dân đang cố gắng tối ưu hóa: gieo hạt giống một cách tối ưu, bổ sung vừa đủ lượng chất dinh dưỡng và đưa lượng hóa chất tối thiểu vào cây trồng của họ để ngăn ngừa sâu bệnh và cỏ dại. Điều này đã dẫn đến những đổi mới đáng kể — ví dụ, công nghệ nhận diện và phun (see and spray), cho phép xác định từng loại cỏ dại thông qua sự kết hợp của cảm biến quang học và thuật toán máy học, sau đó bị tiêu diệt thông qua các vòi phun được thiết kế kỹ thuật cao và được kiểm soát riêng.

Xây dựng các “nội lực” mới

Một chiến lược kỹ thuật số đầy tham vọng chắc chắn sẽ đòi hỏi những khả năng mới và sự thay đổi văn hóa. Tổ chức cần xây dựng các “nội lực” chiến lược mới để bổ sung cho các điểm mạnh truyền thống của mình — và đảm bảo rằng cái mới và cái cũ làm việc cùng nhau một cách nhanh nhẹn và có sự phối hợp.

Tài năng về chuyển đổi số là rất quan trọng, nhưng ngày càng khan hiếm. Vì vậy, điều quan trọng không kém – và thường bị đánh giá thấp – là sử dụng lại tài năng và kỹ năng hiện có cho các sáng kiến có thể tận dụng tối đa. Với cả tài năng mới và tài năng hiện có, hãy suy nghĩ về nguồn lực và khả năng nào có thể được chia sẻ giữa các đơn vị kinh doanh, bộ phận hoặc khu vực hơn là những nguồn lực và khả năng cần được dành riêng cho một nơi. Và phát triển một lực lượng lao động không tuân theo các vai trò cố định mà phát triển theo nhu cầu và tốc độ của các sáng kiến kỹ thuật số mới nổi.

Thiết lập văn hóa “kỹ thuật số” theo những cách này là điều cần thiết để có một chiến lược kỹ thuật số thành công. Nó giúp thu hút nhân tài, đặc biệt là thế hệ millennials, những người bị thu hút bởi các cơ hội tự chủ và sáng tạo. Và bởi vì cơ cấu tổ chức phẳng hơn xuất phát từ cách thức làm việc nhanh nhẹn, các công ty có thể đạt được kết quả cao hơn, nhanh hơn so với một tổ chức truyền thống.

Quản trị chuyển đổi hiệu quả

Tiến bộ công nghệ có thể là tuyến tính hoặc phi tuyến tính. Trong các ngành có công nghệ phát triển chậm hơn, các phương pháp phát triển chiến lược truyền thống từ trên xuống có thể vẫn phát huy tác dụng. Nhưng việc lập kế hoạch trong ba năm có thể khiến bạn thất bại trong việc điều hành nếu những thay đổi về công nghệ và thị trường thay đổi nhanh hơn. Trong những ngành chuyển động nhanh hơn, khó dự đoán hơn, bạn sẽ cần một cách tiếp cận lập kế hoạch nhanh hơn và lặp đi lặp lại nhiều lần, một phương pháp cân bằng sự liên kết chiến lược từ bên trên với cái nhìn sâu sắc về thị trường từ bên dưới.

Như với bất kỳ sự chuyển đổi tổ chức nào, việc duy trì một bộ máy trung tâm mạnh sẽ rất quan trọng. Đó là nơi quản lý chương trình tồn tại, đảm bảo tiêu chuẩn hóa quy trình, quản lý dữ liệu và thu nhận tài năng. Văn phòng chuyển đổi, do giám đốc chuyển đổi kỹ thuật số lãnh đạo, có thể duy trì đà phát triển, theo dõi chặt chẽ tiến trình dựa trên các mục tiêu, sự kiện quan trọng và chỉ số chi tiết — và báo hiệu khi đã đến lúc cần điều chỉnh.

Không phải tất cả các chuyển đổi kỹ thuật số đều thành công. Nhưng 5 quy tắc cơ bản trên sẽ đảm bảo bạn tận dụng tối đa con người và các khoản đầu tư kỹ thuật số của mình bằng cách điều chỉnh chúng với các động thái quan trọng thúc đẩy lợi thế cạnh tranh và kết quả vượt trội.

QUY TRÌNH XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC CHUYỂN ĐỔI SỐ

Chuyển đổi số đang là xu thế trên toàn cầu và các chính phủ trên thế giới đều khuyến khích các doanh nghiệp của mình thực hiện. Các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay cũng không nằm ngoài xu thế này. Cụ thể, khảo sát của Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin cho thấy khoảng 15% doanh nghiệp đang tiến hành chuyển đổi số, 30% đã tìm hiểu và sẵn sàng mọi nguồn lực cho chuyển đổi số. Tuy nhiên để đảm bảo quá trình chuyển đổi số này đi đúng hướng thì doanh nghiệp Việt cần xây dựng một chiến lược rõ ràng. Dưới đây là các bước gợi ý của OD CLICK nhằm giúp nhà lãnh đạo thực hiện quá trình số hóa hiệu quả nhất.

Phân tích văn hóa

Các công ty phân tích văn hóa của mình để xác định mức độ công nghệ mới sẽ ảnh hưởng đến tổ chức thế nào và cách công ty sẽ đón nhận sự thay đổi này. Đối với các công ty về công nghệ, việc thay đổi sẽ dễ dàng hơn.

Đặt mục tiêu kinh doanh

Việc chuyển đổi số trong doanh nghiệp là vấn đề đòi hỏi sự kiên nhẫn và diễn ra trong thời gian dài. Vì vậy, các công ty cần đặt ra mục tiêu kinh doanh riêng biệt để đảm bảo hoạt động tổ chức vẫn diễn ra song song với quá trình số hóa.

Ghi lại những rủi ro

Quá trình chuyển đổi số mang lại rủi ro nhất định cho doanh nghiệp. Do vậy, các công ty cần phân tích, thảo luận và theo dõi những rủi ro này trong thời nhất định.

Thử nghiệm thí điểm

Chuyển đổi nên diễn ra có kế hoạch với thử nghiệm ở một số quy trình nhỏ trong hoạt động kinh doanh công ty như Chatbot trong chăm sóc khách hàng. Mục tiêu là để xem tác động của sự thay đổi ảnh hưởng thế nào đến hoạt động và văn hóa của công ty, từ đó có thể điều chỉnh trước khi áp dụng cho toàn bộ tổ chức.

Yêu cầu phản hồi

Trong quá trình thử nghiệm, các công ty cần đẩy mạnh khảo sát thường xuyên để thu thập những phản hồi từ những bộ phận áp dụng. Điều này giúp công ty đánh giá kịp thời những điểm chưa phù hợp để có thảo luận cải thiện. Việc này tác động lớn đến sự thành công trong chiến lược chuyển đổi số của doanh nghiệp.

Triển khai công nghệ mới

Sau quá trình thử nghiệm và đánh giá, các lãnh đạo áp dụng công nghệ mới vào bộ phận, phòng ban cụ thể trong công ty. Điều này nghĩa là quá trình chuyển đổi can thiệp sâu hơn vào hoạt động của tổ chức.

Phân tích tác động

Ở bước này, các công ty phân tích một công nghệ mới mà họ đã triển khai, chỉ ra những việc phải làm và các thay đổi khác mà họ cần thực hiện.

Nhìn chung, các chiến lược chuyển đổi kỹ thuật số sẽ chỉ phát huy hiệu quả khi nó phù hợp với văn hóa của riêng công ty bạn, giải quyết rủi ro mà tổ chức của bạn gặp phải và mục tiêu kinh doanh đã đặt ra.

KẾT LUẬN

Khả năng chuyển đổi số của doanh nghiệp được quyết định phần lớn bởi một chiến lược rõ ràng và sự hỗ trợ từ các nhà lãnh đạo. Đội ngũ lãnh đạo chính là những người thúc đẩy một nền văn hóa chuyển đổi số, văn hóa thay đổi và phát minh ra cái mới. Bên cạnh việc có được chiến lược rõ ràng, việc giao tiếp hiệu quả để truyền đạt hiệu quả các chiến lược của tổ chức tới từng bộ phận, từng nhân viên. Với sự ra đời của nhiều mô hình kinh doanh mới, chứa đựng nhiều cơ hội và rủi ro, các chiến lược cần được cập nhật liên tục và phát triển theo một cách phi tuyến tính để có thể bắt kịp được những thay đổi của các mô hình kinh doanh này.

Hiểu được những thách thức mà doanh nghiệp Việt đang gặp phải trong quá trình chuyển đổi số, OD CLICK luôn cố gắng hết mình để đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp trên con đường tiếp cận và chinh phục chuyển đổi số. Là một doanh nghiệp tri thức, OD CLICK theo đuổi triết lý riêng về xây dựng tư duy chiến lược, hệ thống, sự đổi mới trong doanh nghiệp, lấy con người làm trung tâm, bằng sự kết hợp hài hòa giữa tri thức quản trị hiện đại và tinh hoa văn hóa của người Việt Nam. Hơn nữa, bắt kịp với xu thế chuyển đổi số mạnh mẽ hiện nay, OD CLICK cũng tăng cường hợp tác với các công ty công nghệ hàng đầu, hứa hẹn sẽ hỗ trợ và thúc đẩy hiệu quả chuyển đổi thành công trong các doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả kinh doanh và thích ứng nhanh với những biến động từ môi trường kinh doanh đầy biến động.

Nguồn tham khảo:

Phát triển quản lý lãnh đạo