Có rất nhiều công ty lớn, nhỏ trên thế giới hiện nay đã từ bỏ soạn thảo bản Đề án Kinh doanh (Business Plan) vì nó quá nhiều thông tin, mất thời gian và nhiều khi chủ đầu tư không đọc. Thay vào đó, họ xây dựng các mô hình kinh doanh. Cùng xem các mô hình kinh doanh mà chúng tôi biên tập dưới đây để thấy được mức độ cần thiết của chúng trong xây dựng chiến lược cho các doanh nghiệp.
Mô hình kinh doanh là kế hoạch của công ty để kiếm lợi nhuận. Nó xác định các sản phẩm hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp sẽ bán, thị trường mục tiêu mà nó đã xác định hay các chi phí mà nó dự đoán.
Một doanh nghiệp mới bắt đầu kinh doanh phải có mô hình kinh doanh để thu hút đầu tư, tuyển dụng nhân tài và thúc đầy quản lý nhân viên. Doanh nghiệp được thành lập lâu năm cũng phải xem xét lại và cập nhật kế hoạch kinh doanh thường xuyên. Các nhà đầu tư cũng cần xem xét và đánh giá các kế hoạch kinh doanh của công ty mà họ quan tâm.
Những doanh nghiệp thành công đã áp dụng mô hình kinh doanh sẽ cho phép họ đáp ứng nhu cầu của khách hàng với mức giá cạnh tranh và chi phí bền vững. Theo thời gian, nhiều doanh nghiệp sửa đổi mô hình kinh doanh của họ để phản ánh thay đổi môi trường kinh doanh và nhu cầu thị trường.
Theo giáo sư quản lý Peter Drucker: “Một mô hình kinh doanh có nhiệm vụ trả lời khách hàng của bạn là ai, bạn có thể tạo, thêm giá trị gì cho khách hàng và làm thế nào bạn có thể làm điều đó với chi phí hợp lý”.
Do đó, một mô hình kinh doanh là một mô tả cơ sở lý luận về cách một công ty tạo ra, cung cấp và nắm bắt giá trị cho chính nó cũng như khách hàng.
Có nhiều loại mô hình kinh doanh cũng như nhiều loại hình kinh doanh. Bán hàng trực tiếp, nhượng quyền thương mại, dựa trên quảng cáo và các cửa hàng truyền thống là tất cả các ví dụ về mô hình kinh doanh truyền thống. Dưới đây là tiêu biểu các mô hình kinh doanh để các doanh nghiệp áp dụng tạo ra giá trị trong xây dựng chiến lược kinh doanh:
Mô hình Business Model Canvas (BMC)
Mô hình BMC là một mô hình khái quát các giá trị của một tổ chức. Trong doanh nghiệp, mô hình này có thể được triển khai như một công cụ chiến lược để phát triển môt tổ chức mới, thêm vào đó có thể phân tích tình hình kinh doanh của doanh nghiệp.
Business Model Canvas được phát triển bởi chuyên gia mô hình kinh doanh người Thụy Sĩ Alexander Osterwalder và giáo sư hệ thống thông tin quản lý Yves Pigneur . Họ đã xác định 9 thành phần tạo nên các tiêu chí chính của bản kế hoạch kinh doanh bao gồm:
- Đối tác chính
- Các hoạt động chính
- Tài nguyên chính
- Đề xuất giá trị
- Mối quan hệ khách hàng
- Kênh truyền hình
- Phân khúc khách hàng
- Cơ cấu chi phí
- Những nguồn doanh thu
Hiệu suất của một tổ chức hiện tại có thể dễ dàng được cải thiện bằng cách sử dụng mô hình BMC. Bằng cách xem xét sự phát triển của các khía cạnh trực quan, một tổ chức có thể tinh chỉnh đề xuất giá trị của nó và cải thiện cấu trúc chiến lược.
Mô hình kinh doanh thông minh (BIM)
Mô hinh kinh doanh BIM là một mô hình cung cấp cơ hội cho các doanh nghiệp để chuyển đổi dữ liệu thô thành những thông tin có ý nghĩa và hữu ích, để xây dựng một cách hiệu quả kế hoạch chiến lược, cũng như tạo ra những hiểu biết về chiến thuật và vận hành để ra quyết định trong một khung thời gian nhất định. Cuối cùng, kiến thức này cần đến đúng người, đúng thời điểm và thông qua kênh phù hợp. Các tổ chức thu thập số lượng lớn thông tin. Đây thường là dữ liệu thô, chẳng hạn như dữ kiện và chuỗi dữ liệu lớn. Đây thông tin, dữ liệu, cần phải được xử lý và giải thích vì nó mở ra những cơ hội mới trong tổ chức, trong đó có thể dẫn đến một lợi thế cạnh tranh. Mục đích của Business Intelligence (BI) phụ thuộc vào chiến lược của tổ chức. Điều này thường được bắt nguồn từ mục tiêu kinh doanh hoặc tuyên bố sứ mệnh.
Richard Millar Devens đã trình bày thuật ngữ Business Intelligence (BI) cho Cyclopaedia of Commercial and Business giai thoại vào năm 1865. Sau đó, vào năm 1958, nhà khoa học máy tính IBM Hans Peter Luhn đã xuất bản một bài viết về tiềm năng của BI thông qua việc sử dụng công nghệ.
Việc thu thập và xử lý thông tin nhạy cảm của doanh nghiệp hoặc thị trường là một quy trình tinh vi, nhưng nó trở nên dễ dàng hơn với lộ trình sáu bước từ Mô hình Kinh doanh Thông minh (BIM).
- Thu thập và nhập liệu
- Chuẩn bị
- Lọc
- Phân tích
- Thực hiện/Báo cáo
- Chia sẻ
Business Intelligence (BI) không phải là một sản phẩm hay hệ thống. Mô hình Kinh doanh Thông minh (BIM) được gọi là một kiến trúc bao gồm một tập hợp các ứng dụng và cơ sở dữ liệu tích hợp hỗ trợ các hoạt động và quá trình ra quyết định. Chúng cung cấp cho thế giới kinh doanh dễ dàng truy cập vào dữ liệu kinh doanh và thị trường. Các ứng dụng Business Intelligence (BI) như vậy hỗ trợ các hệ thống hỗ trợ hoạt động và quyết định (DSS), hệ thống, báo cáo, xử lý phân tích trực tuyến (OLAP), phân tích dữ liệu tĩnh, tiên lượng và khai thác dữ liệu.
Mô hình 3C
Mô hình 3C của Kenichi Ohmae – một chuyên gia chiến lược nổi tiếng của Nhật Bản, là một mô hình kinh doanh tập trung vào ba yếu tố chính để thành công. Kenichi Ohmae tuyên bố rằng ba yếu tố này phải được cân bằng dưới dạng một tam giác chiến lược. Ba yếu tố đó là:
- Tập đoàn – The Corporation: Công ty cần tập trung vào việc tối đa hóa các thế mạnh của mình. Tập trung vào một lĩnh vực quan trọng có thể tạo ra một sự cải thiện quyết định trong các chức năng khác của “The Competition”. Các đơn vị chức năng có nghĩa là văn hóa, hình ảnh, sản phẩm, dịch vụ, công nghệ…
- Khách hàng – The Customer: Các khách hàng là cơ sở cho “The corporation”. Mục tiêu quan trộng hàng đầu của một tập đoàn là lợi ích của khách hàng, là các yếu tố như nhu cầu, yêu cầu, động cơ mua, thành phần giá trị… Phân khúc mục tiêu (sử dụng sản phẩm) và khách hàng (địa lý, tuổi tác, lợi ích xã hội) và thị trường (khách hàng tiềm năng, đối thủ cạnh tranh) rất quan trọng để xây dựng và áp dụng chiến lược. Sử dụng bảng câu hỏi, đánh giá và nền tảng (kỹ thuật số), một công ty có thể tìm hiểu xem khách hàng đang nghĩ gì và nghiêm túc đưa thông tin này vào các quyết định chiến lược.
- Cuộc thi – The Competition: Theo Kenichi Ohmae, các chiến lược này có thể được xây dựng bằng cách xem xét sự khác biệt có thể có trong các chức năng như mua, thiết kế, kỹ thuật, bán hàng và bảo trì. Một trong những yếu tố quan trọng nhất là hình ảnh và điều này có thể cung cấp sức mạnh cần thiết. Các tập đoàn và tổ chức nhỏ hơn có thể sử dụng các khái niệm nhượng quyền thương mại hoặc tỷ suất lợi nhuận thấp và thực hiện các khoản đầu tư cần thiết vào dịch vụ.
Sự cân bằng này trong mô hình 3C có thể dẫn đến lợi thế cạnh tranh bền vững. Quản lý công ty hợp lý là sự cân bằng giữa 3 yếu tố trên, nếu không sẽ có sự lãng phí. Những người có năng lực trong tổ chức phải có trách nhiệm và lôi kéo đồng nghiệp ra quyết định nhanh chóng.
Hầu hết các công ty không hoạt động trên bất kỳ một trong những mô hình này mà thay vào đó là sự kết hợp các mô hình kinh doanh. Mô hình kinh doanh mỗi công ty chọn phụ thuộc vào nhu cầu kinh doanh và giá trị mà công ty đó muốn tạo cho các bên liên quan. Chính vì thế, mô hình kinh doanh gắn với chiến lược kinh doanh của mỗi công ty.
Mô hình kinh doanh là chiến lược cốt lõi của công ty để kinh doanh có lãi. Hai đòn bẩy của một mô hình kinh doanh là giá cả và chi phí. Nhà đầu tư hiểu về mô hình kinh doanh có thể hiểu rõ hơn về dữ liệu tài chính.
Với vai trò là công ty tư vấn chuyên nghiệp về phát triển tổ chức và chiến lược, đội ngũ chuyên gia của chúng tôi là những người giàu kinh nghiệm thực tiễn làm việc với doanh nghiệp. Chúng tôi đã hệ thống hóa, mô hình hóa, chuyển giao cho các doanh nghiệp nhằm giúp hoàn thiện các chính sách, công cụ và mô hình quản lý, nâng cao năng lực tổ chức.
OD CLICK biên tập!
Nguồn tham khảo: